Znaczenie witamin w produkcji drobiu
Witaminy są grupą związków organicznych, których drób potrzebuje w niewielkich ilościach, ale są one istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, wzrostu i reprodukcji.
Niedobór jednej lub więcej witamin może wywoływać wiele chorób lub zespołów chorobowych.
Witaminy dzieli się na dwie kategorie: rozpuszczalne w tłuszczach lub rozpuszczalne w wodzie. Do pierwszej grupy należą witaminy A, D, E oraz K. Rozpuszczalne w wodzie są witamina C oraz witaminy z grupy B.
Ptaki są w stanie same wytworzyć witaminę C w organizmie, dlatego nie wprowadzono żadnych wymogów dotyczących zapotrzebowania w ich diecie. Suplementacja może być przydatna, gdy ptaki znajdują się w sytuacji stresowej.
Witamina A jest konieczna do prawidłowego wzrostu, reprodukcji i utrzymywania komórek nabłonkowych w dobrej kondycji (skóra oraz wyściółka układu trawiennego, rozrodczego i oddechowego).
Niedobory tej witaminy powodują awitaminozę, która objawia się zapaleniem spojówek, wysiękiem z oczu i nosa, sklejeniem powiek. W zaawansowanym stadium obserwuje się nekrozę i rogowacenie błony śluzowej przewodu pokarmowego i oddechowego.
Bogatym źródłem witaminy A jest olej z wątroby rybiej oraz rośliny zielone.
Witamina D3 jest konieczna dla prawidłowego przyswajania i wykorzystywania wapnia i fosforu, które z kolei uczestniczą w prawidłowym wzroście, formowaniu kości i skorupek jaj.
Witamina D produkowana jest pod wpływem promieni słonecznych działających na skórę ptaków. Niedobory prowadzą do krzywicy, produkcji jaj o cienkiej skorupce, zmniejszonej wylęgowości, osłabienia nóg ptaków, przez co siedzą w pozycji przypominającej pingwina. Dziób, pazury i żebra ptaków stają się bardzo podatne na uszkodzenia.
Charakterystycznym objawem niedoboru jest skrzywienie mostka i kręgosłupa. Bogatym źródłem witaminy D są oleje z wątroby rybiej.
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem i spełnia ważną rolę w utrzymaniu prawidłowych funkcji neurologicznych. Niedobory prowadzą do encefalomalacji (rozmiękania mózgu), skazy wysiękowej u młodych ptaków oraz zaniku mięśni, który najczęściej dotyka osobniki dorosłe i starsze.
Witamina K jest niezbędna w procesie syntezy protrombiny i w ten sposób bierze udział w mechanizmie krzepnięcia krwi a także chroni ptaki przed kokcydiozą.
Niedobory witaminy K mogą powodować zwiększenie ilości plamek krwi w jajach, krwotoki w nogach i piersiach oraz problemy z krzepnięciem krwi.
Olej z kiełków pszenicy, oleje z wątroby rybiej, mączka z lucerny, rośliny zielone, kiełkujące rośliny strączkowe, olej sojowy, mączki zbożowe i rybne są doskonałym źródłem witaminy A, D3, E i K.
Do witamin z grupy B zalicza się tiaminę, ryboflawinę, niacynę, kwas pantotenowy, pirydoksynę, biotynę, kwas foliowy i cyjanokobalaminę.
Witaminy B uczestniczą w wielu procesach metabolicznych. Zazwyczaj podaje się mieszankę witaminową, która uzupełnia poziomy witamin występujących naturalnie w paszy oraz zapewnia właściwą ilość wszystkich witamin potrzebnych ptakom.
Tiamina (Witamina B1) jest niezbędna do prawidłowego trawienia węglowodanów. Niedobory objawiają się anoreksją, utratą wagi, stroszeniem piór, opuszczaniem skrzydeł i paraliżem mięśni.
Chore ptaki siedzą na ugiętych nogach z głową odchyloną do tyłu w pozycji, jakby oglądały gwiazdy. Duże ilości tiaminy można znaleźć w odpadach po polerowaniu ryżu, otrębach pszennych i ziarnach zbóż.
Ryboflawina (Witamina B2) odgrywa znaczącą rolę w procesach przemiany materii. Niedobry powodują biegunkę i przykurcze mięśni palców u kurcząt pomiędzy pierwszym a drugim tygodniem życia.
Chore ptaki chodzą na stawach skokowych podpierając się skrzydłami. Starsze osobniki wykazują zmniejszoną produkcję jaj, większą śmiertelność zarodków i kurcząt w jajach.
Największa śmiertelność zarodków ma miejsce pomiędzy 18. a 20. dniem inkubacji. Dobrym źródłem ryboflawiny są trawy oraz drożdże piwne.
Pirydoksyna (Witamina B6) jest niezbędna w procesie metabolizmu aminokwasów. Przy niedoborze ptaki cierpią z powodu napadów drgawkowych i nagłych nieskoordynowanych ruchów. Ptaki należy karmić ziarnami zbóż, drożdżami piwnymi i mączką z lucerny.
Cyjanokobalamina (Witamina B12) bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych, metabolizmie tłuszczów i syntezie metylu. Znajduje się we wszystkich produktach pochodzenia zwierzęcego.
Niedobór objawia się spowolnieniem wzrostu, słabym wykorzystaniem paszy i zmniejszoną nieśnością. Największą śmiertelność zarodków obserwuje się w 17. dniu inkubacji.
Z powodu niedoboru witaminy B12 występują zaniki mięśni w nogach oraz krwotoki w omoczni zarodka. Źródłem tej witaminy są mączki rybne, produkty mleczne oraz białka zwierzęce.
Niedobór choliny. Zbyt niski poziom choliny w organizmie ptaków wywołuje perozę, która objawia się opuchlizną stawów, spłaszczeniem, skrętem i wybrzuszeniem śródstopia oraz przemieszczeniem ścięgna Achillesa.
Wątroby ptaków, które cierpią na niedobór choliny, zawierają nieprawidłowy poziom tłuszczu. Ptakom można podawać drożdże, mączkę rybną i cholinę syntetyczną.
Autor: Harsh Pandit, lipiec 2015
Źródło: http://www.thepolutrysite.com